VIẾT
Câu hỏi thường được đặt ra là, tại sao bạn viết? Nhưng bạn nghĩ, câu hỏi đáng ra phải là thế này - tại sao bạn không viết?
Đúng thế chứ: tại sao bạn không viết?
Ý nghĩ luôn tuôn chảy trong bạn. Ào ạt chồng lấn lên nhau, chèn đẩy nhau, tức khắc bật ra, và cũng nhanh
như vậy, biến mất. Óc bạn bị xóa trắng. Trong một phút trước, bạn thấy mình đầy
năng lượng. Ngay sau đó, bạn thấy mình chỉ một chiếc lá khô, bị giẫm nát dưới
chân người. Những mảnh vỡ khô giòn, nâu và vàng, đen xỉn. Bay chấp chới trong
gió vừa chao đến. Không hồ nghi gì nữa. Bạn đã biến mất. Hoàn toàn.
Nhưng bạn không thể không nghĩ. Cũng như bạn không thể không sống. Là sự đầy ải chăng? Bạn không biết. Thực ra,
bạn chưa bao giờ có thể đi đến điểm chót cùng của sống và nghĩ. Bạn trôi dạt trong nó. Lênh
đênh trong nó. Lắc lư và mụ mị. Bao giờ trạng thái mụ mị này dừng lại?
Đời sống này. Những va đập này. Trạng thái thống khổ
triền miên. Bạn quay mặt đi, nhìn sâu vào nội tâm, hình nhân sầu khổ đang đăm
đắm nhìn bạn. Bạn trốn chạy đi đâu? Nỗi đau này nằm ngay trong chính bạn. Con
người mắc chứng không thể hạnh phúc.
Bạn muốn trốn chạy chứng thần kinh quá mẫn. Sự nhạy
bén cảm giác không cần thiết. Cảm giác dễ dàng tổn thương (lạ thật, cùng tuổi
tác, da sẽ dày thêm, cả da mặt lẫn lớp màng bọc dây thần kinh, phải thế chứ?).
Nhưng rốt cục, càng ngày bạn càng cảm thấy thần kinh cảm giác của bạn đang quá
ngưỡng.
Như một cái bình, đầy quá sẽ tràn. Một cành cây, cong quá sẽ gẫy. Hình ảnh ẩn dụ đơn giản bạn dùng để nói với con gái nhỏ rất nhiều lần. Bạn là bình nước đã tràn, cành cây đã gẫy. Cầm bút hay gõ phím, tất cả chỉ là một.
ĐỌC
Đã có thời bạn đọc tất cả những gì rơi vào tay, tiểu
thuyết, truyện tranh, vật lí phổ thông, sách dạy nấu ăn… Ăn sống nuốt
tươi. Tất cả. Sau này thì bạn biết rằng tất
cả là từ dùng để chỉ một số lượng sách vở thật nghèo nàn. Tiếc là thời não
bạn có thể nghiến ngấu như một cái dạ dày phàm ăn qua quá nhanh.
Nhiều khi bạn đứng thơ thẩn giữa những chồng sách bụi
bám vàng ố, có cuốn còn nguyên màng bọc, không nhớ ra mình phải bắt đầu từ đâu.
Phải làm gì? Não bạn nhất quyết phản đối sự đọc bằng cách trơ ì ra, nhất định
không chịu nạp thêm bất kì thông tin nào mà nó tự cho là không cần thiết. Cơ
chế kiểm duyệt tự động của nó rất mạnh. Bạn cảm thấy não không xem trọng bạn.
Đúng hơn, có lẽ nó xem cái thằng tôi đang đi vất vưởng quanh giá sách bụi bám
đầy không đáng một đồng xu mẻ. Bạn làm gì được, nếu nó không cho phép bạn đọc
cho dù bạn có thể ghép vần như bất kì một kẻ đã qua tuổi lên sáu nào?
Giá sách là nơi trú nấp cuối cùng của bạn. Nơi bạn tin
vẫn còn có một gia tài đợi bạn. Ở đó, bụi, mùi ẩm mốc, khổ giấy nặng trĩu tay,
những con chữ to nhỏ, khung hình màu sắc, tiếng giấy khô sột soạt… gợi niềm sung
sướng âm ỉ. Niềm vui của sự sở hữu. Cảm giác nhấm nháp an toàn. Sự chậm rãi làm
tim bạn se lại. Kẻ đi săn thú vui trong khu rừng đơn độc của trí tưởng tượng.
Nhưng giờ đây. Tuổi tác. Sự mệt mỏi. Cảm giác vô ích.
Tất cả đồng thanh phản đối bạn. Đối diện với sách là đối diện với một món nợ.
Một nỗi bất an. Bạn là một con mọt, bạn có thể làm gì nếu không - đọc? Câu hỏi có thể khác đi. Khi là một con mọt, bạn còn có
thể làm gì nếu không - thể - đọc?
Bạn cảm thấy bạn đang chết. Cùng với sách vở ố vàng. Không
thể cưỡng lại.
NÓI - NGHE
Ngôn ngữ không phải để thể hiện ý nghĩ. Ngôn ngữ là để
che giấu ý nghĩ. Một thứ ngôn ngữ lưỡi gỗ trơ mòn tươi vui - lễ phép - ngọt
ngào - xót xa - cảm phục - chia sẻ - buồn thương thản nhiên trâng tráo. Thứ
ngôn ngữ đồng phục, khuôn phép, không để bộc lộ bất cứ một điều gì, về chính
bạn. Như một thứ màng nhện, mỏng và nhẹ, ngôn ngữ ấy bao quanh đời sống của
bạn, bạn cười rõ tươi, trong từng vòng từng vòng thít chặt êm ái. Một ngày, mắt
đờ dại, bạn nhận ra mình là con ruồi tận số trên tấm mạng nhện mỏng mảnh như
sương sa.
Những ê a đầu tiên đích thực là của bạn. Bạn nói vì
bạn đói. Bạn nói vì bạn buồn ị. Bạn nói vì bạn muốn chạy và bạn muốn hát lên. Ngôn
ngữ của nhu cầu cá nhân được cất lời. Một ngày, bạn thấy lời nói không còn của bạn.
Ngôn ngữ bị biến dạng, một thứ ngôn ngữ mù lòa của đám đông. Thứ âm thanh đĩ thõa
đang trượt đi trên vòm họng. Bạn nói và lời nói đang rời bỏ bạn. Lời chỉ còn
xác lời.
Bạn nghe và bạn không nghe. Phản ứng của bạn chẳng
khác gì tiếng kêu cứu của con ruồi trên mạng nhện. Âm thanh của tai họa. Nghe
được chính xác thứ ngôn ngữ ấy, có lẽ chỉ là con nhện khổng lồ đang tiến về
phía bạn.
Bạn vẫn còn khả năng nói. Bạn vẫn còn khả năng nghe.
Nhưng cuối cùng bạn chỉ có thể lựa chọn im lặng.
