TỪ SỰ IM LẶNG BỊ GỌI SAI TÊN
(VỀ THƠ VŨ LẬP NHẬT)
Lê Hồ Quang
Đọc thơ, tôi thường bắt đầu từ đơn vị bài. So với câu, khổ, tập, ở đơn vị bài, thơ cho thấy tính chỉnh thể trọn vẹn hơn cả. Có thể hình dung đơn vị bài như vị trí bàn đạp để ta lùi lại, soi ngắm kỹ càng hơn các chi tiết, và để tiến tới, trong mục tiêu quan sát tổng thể. Đọc thơ Vũ Lập Nhật, tôi chọn bắt đầu với Bầy cá nhỏ bơi qua sự im lặng. Bài thơ có những đặc điểm đáng chú ý, kích thích hứng thú tiếp nhận, lý giải, và có lẽ, dễ tiếp cận hơn cả trong số những sáng tác đã công bố của tác giả, dẫu vẫn bảo lưu một tinh thần thơ khá khác biệt. Nhưng trước tiên, hãy đọc nó:
Khi sự im lặng của tôi sinh sôi thành bụi cây dại trong bể nước
lọc
những con cá đã không
còn uống nước
không còn những người ăn các vỏ ốc sót lại
trên những bậc thang
dẫn đến tổ trứng
những buổi sáng dài chờ đợi đàn chim đậu trên nước
tìm ăn những bọt khí
của bầy cá không còn ở đó nữa
Khi sự im lặng của tôi hút hết dưỡng khí để trưởng thành
bầy cá nhỏ vẫn lặng lẽ bơi qua sự im lặng đã từng chứa những bầy
cá nhỏ khác
sự im lặng của tôi có những cánh tay dài sọc
như nét gạch ngang trong bức tranh đứa trẻ vẽ tượng trưng cho
biển
_ ___ __ ___ ____ _ _
___ __
____ __ ____ _ _ _
_____ __
__ ___ __ ____
___ ___ _ _
rồi chúng thành đường thẳng duy nhất
mà bất cứ con cá nào bơi qua cũng biến mất
Khi sự im lặng của tôi hấp hối
chúng mới hiểu rằng
từ lâu mình đã bị gọi sai tên.