KHI
NHÀ THƠ THÍCH MÌNH LÀ MỘT CÁI CÂY
 |
| Cây và bụi cây, 1887, Van Gogh |
Thanh Thảo
“rồi trong mơ ta hóa thành cây
cây nho nhỏ lá xanh cành gầy
đi lang thang trong thành phố hừng đông
khe khẽ rung như một chiếc chuông con”
một cái cây sống
nhỏ to không quan trọng
một cái cây
không bị ai bán đứng
dù cổ thụ hay tơ non
một cái cây trầm ngâm
nói chuyện gì không ai nghe rõ
bạn bè quanh năm gió
cười một mình xanh chút nắng chút mây
tôi ước mình là một cái cây
thi thoảng có chim tới hót
con chim sâu bé bỏng nhảy nhót
chẳng cần biết thế giới ra sao
một cái cây xanh đến từng chiếc lá
buổi sớm tỏa dưỡng khí
ban đêm hứng ánh trăng
một cái cây lang thang
dù đứng im một chỗ
những ngày rồi qua những người rồi xa
cái cây rung khẽ từng chiếc lá
chúng ta là ai chúng ta về đâu
chờ mãi cơn mưa rào rất lạ
nắng gay gắt cứ như cáu gắt
cây lá nhỏ nép mình chật vật
chúng ta là ai xanh được bao lâu
lặng im lá vàng rơi chạm đất [1]
7/2017
Chờ mãi cơn mưa rào rất lạ là tuyển thơ mới nhất của Thanh Thảo, gồm các sáng tác ngắn, chủ yếu viết trong khoảng thời gian từ sau 1986 đến nay. Mở đầu tập thơ là lời đề từ ngắn gọn, đề cập đến sắc xanh cây lá và mong ước cơn mưa:
xanh rất xanh một ngày tất cả cây
bừng
trên mặt đất
những tìm tòi không mỏi mệt suốt đời anh
là vươn tới màu xanh này rất thật
báo trước cơn mưa từ một thoáng rung cành
Lời đề từ kết nối một cách tự
nhiên, ý nhị với hình ảnh chồi non, rễ cây,
góc vườn lục bình/ xanh buồn bã, quả ổi rụng thơm khoảnh khắc nào, bóng tiếng
chuông loáng thoáng… rải rác trong tập thơ, như lời nhắc có mặt của thiên nhiên
trong trẻo, mát lành, đang dần mai một đi trước đời sống thực dụng xô bồ.
Trong tâm
thức Thanh Thảo, giữa ông và cây lá thiên nhiên có sự đồng cảm, gắn kết thầm lặng
nhưng mãnh liệt, nói theo cách của ông, “như
thể anh cùng họ với cây”:
một ngày nào đó
cây xanh chìa cho anh chiếc lá
viết mấy chữ lờ mờ
như thể anh cùng họ với cây
buồn lặng trong đêm bụi bặm trong ngày
chiếc lá có gì muốn nói
một ngày nào đó
(Thông điệp)
Ở cây lá, ông
nhận ra một sức mạnh lặng thầm, bình thản, một thái độ và cách sống đáng ngưỡng
mộ:
không cưỡng lại mùa đông
không vồ vập mùa xuân
bình tĩnh qua mùa hạ
cô độc suốt mùa thu
những chiếc lá
âm thầm
hy vọng
không hy vọng
(Những chiếc lá)
Nhìn từ đây, ta thấy bài thơ Tôi thích mình là một
cái cây là sự kết nối rất tự nhiên trong mạch
thơ viết về thiên nhiên của Thanh Thảo.
Mong muốn của nhân vật trữ tình được bày tỏ ngay trong cái tên bài thơ, một cách trực tiếp, hồn nhiên, không màu mè: Tôi thích mình là một cái cây. Một lời bộc bạch. Như trong một cuộc tán gẫu của những người bạn, không có gì to tát, nghiêm trọng. Hoặc có khi, là một lời nói thầm với chính mình. Dần dà tự trong tâm, ý muốn hiện hình thành lời, từ lời nói thầm, nó được nói to lên, thành thơ.
Vậy “tôi thích mình là một cái cây” như thế nào?
